Doğum hizmeti veren hastanelerden; gebeliklerinden itibaren anne adaylarını anne sütü ve emzirme konusunda bilgilendiren,
doğumdan hemen sonra annelerin bebeklerini emzirmesini sağlayan, güncel bilgilerle eğitilmiş sağlık personeli ile annelere
bebeklerini nasıl emzirecekleri konusunda yardımcı olan hastaneler ‘Bebek Dostu Hastane’ unvanını alırlar.
ANNE SÜTÜ VE EMZİRME
Hastanemiz 2004 yılında ''Bebek Dostu Hastane'' unvanını almıştır.
SAĞLIKLI BEBEKLER SAĞLIKLI YARINLAR
Anne sütü mucizevî bir besindir. Her bebek için en uygun olan beslenme doğal beslenmedir.
İlk 6 ay bebeklere sadece anne sütü verilmelidir. 6 aydan sonra 2 yaşına kadar ek besinlerle beraber anne sütü verilmelidir.
ANNE SÜTÜ
Bebek için Faydaları:
*Emzirme bebekle anne arasında özel bir bağın oluşmasını sağlar.
*Anne sütü yeni doğan bebek için en ideal besindir.
*Anne sütü en doğal ve taze besindir.
*Anne sütü her zaman temiz ve mikropsuzdur.
*Doğumdan hemen sonra gelen ağız sütü çok önemlidir, bebeği hastalıklardan korur.
*İçerdiği koruyucu maddeler nedeniyle anne sütü alan bebeklerde kulak enfeksiyonu, alerjiler, kusma, ishal, bronşit, bronşiyolit ve menenjit gibi hastalıkların görülme riski daha azdır.
*Emzirme en iyi çene, dişeti ve diş gelişimi sağlar.
*Anne sütüyle beslenmek bebeklerin zeka geşiminde önemli rol oynar.
*Anne İçin Faydaları
*Doğum sonrası rahimin normal boyutlara gelmesine yardımcı olur.
*Adet kanamalarının başlamasını geciktirir.
*Kemik yoğunluğunu arttırır ve osteoporoz hastalığı riskini azaltır.
*Yumurtalık ve göğüs kanseri riskini azaltır.
*Emziren annelerin kalori yakmasını sağlayarak doğum öncesi kilosuna dönmesine yardımcı olur.
*Anne sütü ekonomiktir.
EMZİRMEYE NE ZAMAN BAŞLAMALIYIZ?
Emzirmeye doğumdan hemen sonra ilk yarım saat içinde başlanması gerekir. Doğumdan sonra ilk birkaç gün içerisinde gelen ağız sütü (kolostrum) bebeğe mutlaka verilmelidir.
Ağız sütü bebeğin büyümesine ve hastalıklara karsı korunmasına yardımcı olur. Doğumdan sonra bir iki gün süt gelmese bile mamaya geçilmemeli, biberon verilmemeli, bebek emzirilmelidir. Bebek sık sık memeye tutulunca 3-4 gün sonra bile süt gelebilir. Sarılığı olan bebekte de emzirme sürdürülmelidir. Yalancı meme verilmemelidir.
NE SIKLIKLA EMZİRMELİYİZ?
Bebek her ağladığında emzirilmelidir. Emzirme süresi bebekten bebeğe değişmekle birlikte bir süre ile sınırlandırılmamalıdır. Bebek yeni doğduğunda günde ortalama 8-10 kez emzirilmelidir. Daha sonra ise bu 6-8 kez olabilir. Emzirme süresi en az 15 dakika olmalıdır. İki emzirme arası süre bebeğin yeterli beslenmesi ve süt yapımı açısından üç saati geçmemelidir. Eğer bebek emmek istemiyorsa ve son beslenmesinden sonra üç saat geçtiyse uyandırın ve emzirin.
EMZİRME TEKNİĞİ NASIL OLMALIDIR?
*En uygun emzirme tekniği C Tekniğidir.
*Bebeğinizi emzirmeye başlamadan önce göğüs ucu ve ellerinizi yıkayın.
*Bulunduğunuz yerde kendinizi rahat hissedecek şekilde, sırtınıza destek alarak dik bir biçimde oturun.
*Bebeğinizi kucağınıza aldıktan sonra yüzünün ve bedeninin size dönük olduğundan emin olun.
*Meme ucunu bebeğin ağzına yerleştirirken başparmağınız yukarda diğer dört parmağınızı aşağıya yerleştirin.
*Meme başının (koyu renkli kısım) üçte ikisini bebeğin ağzına yerleştirin.
*Bu esnada bebeğinizin burun ucu ve çenesi göğsünüze değmelidir.
*Bu esnada bebeğinizin ağzının yeterince açılması gerekmektedir.
*Bebeğiniz sadece meme ucunu alırsa göğsünüz acır ve süt gelmeyebilir.
*Bebeğinizin meme başını yakalaması hemen olmayabilir, sabırlı olun.
*Emzirme doğru yapıldığı takdirde ağrılı ve acı veren bir olay değildir.
EMZİRME POZİSYONLARI NELERDİR?
Yatarak, kucaklayarak, ters kucaklayarak, koltuk altına bacakları gelecek şekilde emzirme pozisyonları bulunmaktadır.
DİKKAT! Emzirirken bebeğin yüzü ve bedeni memeye dönük olmalıdır.
EMZİRMEDEN SONRA BEBEĞİN GAZI NASIL ALINIR?
Emzirdikten sonra bebeği 10-15 dakika dik tutmak gazının çıkması için yeterli olacaktır. Bebek memede uyumuş ve rahat görünüyorsa gazının alınmasına gerek yoktur. Bebek huzursuzsa kucakta dik tutarak gaz çıkarmasına yardımcı olunmalıdır.
MEME BAŞININ BAKIMI VE TEMİZLİĞİ NASIL YAPILIR?
Memeyi her emzirmeden önce temizlemeye gerek yoktur. Emzirmeden önce ve sonra biraz anne sütü sıkıp meme başına sürmek yeterlidir. Emzirme döneminde meme başını karbonatlı su ya da sabunla silmek cildin kurumasına ve çatlakların oluşmasına neden olacağından önerilmemektedir.
ANNE SÜTÜNÜN YETERLİLİĞİ NASIL ANLAŞILIR?
*Anne sütünün yeterliliği en kısa yoldan bebeğin kilo alışından anlaşılır.
*Eğer bebeğiniz 15. Güne kadar doğum tartısına ulaşmışsa
*Günde ortalama 5-6 kez idrar yapıyorsa
*Ayda en az 500 gr alıyorsa anne sütü yeterlidir.
*Ayrıca, tok bebek sakin, huzurludur ve rahat uyur. Anne sütünün yetersiz olduğuna inanıyorsanız öncelikle daha sık emzirmeyi deneyin. Çünkü emzirme anne sütü yapımını arttıran bir olaydır. Aynı zamanda daha çok sıvı alımına gidin, dengeli ve düzenli *beslenin. Gerekirse anne sütünü arttırıcı bitki çaylarından için. Anne sütü stres varlığında da azalır. Eğer böyle bir durumla karşı karşıyaysanız stresle başa çıkma yöntemlerini deneyin ve gerekirse psikolojik destek alın.
Anne Sütünün Sağılmasını Gerektiren Durumlar
Tıkanık, şiş memeyi rahatlatmak.
Çökük bir meme başından emmeyi öğreninceye kadar bebeği beslemek.
Memeyi istemeyen bir bebeği emmekten hoşlanmayı öğrenene kadar beslemek.
Anne ya da bebek hasta ise sütün akmasını önlemek.
Anne çalışıyor ise sütün devamlılığnı sağlamak.
Süt Sağma İşlemi
Ellerinizi yıkayın
Rahat bir yere oturup kabı memenize yakın tutun
Başparmağınızı meme başı ve areolanın ( memenin etrafındaki kahverengi doku) üstüne, işaret parmağınızı ise memenin altına başparmak hizasına yerleştirin.
Diğer 3 parmakla memeyi destekleyin.
Baş ve işaret parmağınızı yavaşça içe, göğüs duvarına doğru bastırın.
Fazla bastırmamaya dikkat edin yoksa süt kanallarını tıkayabilirsiniz.
Basıp bırakın, basıp bırakın ( bu işlem acıtmamalı, acıtıyorsa uygulamada hata vardır)
İlk başta süt gelmeyebilir ama birkaç basımdan sonra süt damlamaya başlar.
Meme başının yanlarına da bastırın ve süt kanallardan iyice çıksın
Deriye asla parmaklarınızı sürtmeyin, parmakların hareketi yuvarlama şeklinde olmalıdır.
Bir memeyi 3-5 dakika akım yavaşlayıncaya kadar sıkın. Ardından öteki memeyi sıkın.
Sağılan sütler süt saklama poşetleri veya kaplarında üzerlerine tarih ve saat yazılarak saklanmalı, eski tarihten yeniye doğru kullanılmalıdır.
Sağılan anne sütü bebeğe verileceği zaman sağılma saatine dikkat edilmelidir. Gündüz sağılmış süt bebeğe gündüz saatlerinde, gece sağılmış süt bebeğe gece saatlerinde verilmelidir.
Anne sütü saklama koşulları nelerdir?
Anne sütünün yeterli sağılması işlemi ilk birkaç gün 20-30 dakika sürebilir.
Sürenin kısaltılmaması önemlidir.
Yeni sağılmış anne sütü;
3 saat oda ısısında
3 gün buzdolabının kapağında
3 hafta buzdolabının buzluğunda
3 ay derin dondurucuda saklanabilir.
Önceden dondurulmuş anne sütü buzdolabında 24 saat bekletildikten sonra oda ısısında eritilmeli ve sıcak suyun içinde ısıtılıp bebeğe verilmelidir. Kesinlikle ateş üzerinde ya da mikrodalgada ısıtılmamalıdır. Her sağımda bebeğe verilecek miktarda ayrılarak saklanmalıdır.
Dondurulduktan sonra eritilen süt oda ısısısnda 1 saat, buzdolabında en fazla 24 saat saklanmalıdır.
Elle süt sağmanın dışında el pompası ve elektrikli pompalarla da süt sağılabilir.
Süt 3 saat arayla sağılmalıdır.
SAĞILAN SÜT BEBEĞE NASIL VERİLİR?
Sağılan anne sütünün biberon yerine kaşıkla verilmesi daha uygundur. Biberon verilmesi ile bebek anne memesini reddedebilir. Biberon emziğine alışan bir bebek memeyi iyi kavrama alışkanlığını da kaybedebilir ve meme yerine meme ucunu emmeye çalışır. Bu da meme çatlaklarına ve en önemlisi bebeğin yeterince anne sütü alamamasına neden olur. Küçük bebekler bile dillerini kullanarak küçük bir bardaktan süt alabilirler.
EMZİREN ANNELER NASIL BESLENMELİ?
Sütü arttıran en önemli besin sudur. Günde en az 2,5-3 litre su içilmelidir. Çünkü sütün önemli bir kısmı sudur. Emziren anneler öğün atlamamalı ve günde en az 3 öğün yemek yemelidir. Lokum, şerbet gibi tatlı, unlu, yağlı ve şekerli besinlerin kalorisi yüksek olduğundan aşırı yenmemesi gerekir. Bu besinler süt yapımına yardımcı olmaz, sadece kilo alınmasına neden olur. Şekerli gıdalar süt yapmaz ama kilo yapar. Mümkün olduğunca her çeşit besinden almaya çalışılmalıdır.
Ayrıca süt verirken sigara ve alkol kullanılmamalıdır. Çay ve kahve gibi içeceklerin tüketimi mümkün olduğunca kısıtlanmalıdır. Bunların yerine ıhlamur, rezene, papatya çayları tercih edilmel, her emzirme saatinde sıvı alınmalıdır.
MEMEYİ RED: Bebeğiniz memeyi doğumdan itibaren çeşitli nedenlerle reddedebilir.
Hiç emmeme
Çok zayıf emme
Emmeye çalışırken ağlama ve meme ile savaşma
Kısa süre emme, sonra memeyi boğulur gibi ya da ağlayarak bırakma
Tek memeyi emme ötekini istememe gibi durumlarda bebeğin tamamen memeyi emmemesi kolaylaşabilir.
Hastalık, ağrı, anneye verilen ilaçların sakinleştirici etkisi, emzirme tekniğinde sorunlar, burun tıkanıklığı, bebeği üzen değişiklikler (anneden ayrılma vb)bebeğin memeyi emmemesine sebep olabilir.
MEMEYİ REDDİN TEDAVİSİ
Bebek hasta ise tedavi olana kadar sağılmış anne sütü ile beslenebilir
Travma varsa o bölgeye dokunmamalıdır
Pamukçuk tedavisi verilmelidir
Diş çıkarıyorsa sabırlı olunmalıdır
Burun tıkanıklığı varsa açılmalıdır
Bebek sık sık anne tarafından kucaklanıp, okşanmalıdır
Anne bebek ile birlikte uyuyabilir
Anne çalışıyorsa izin alabilir
Her istediğinde meme verilmelidir
Uykulu iken veya değişik pozisyonlarda emzirilebilir
UNUTMAYIN
Bebeğinize uygun anne sütü eşdeğerinde bir besin yoktur.
Bebeğinizi bu kusursuz besinden mahrum etmeyin, ilk 6 ay sadece anne sütü ile besleyin ve 2 yaşına kadar ek besinlerle birlikte devamını sağlayın.
Bu süreçte bebeğinizin babasından ve diğer aile üyelerinden de yardım isteyin.
İyi niyet ve paylaşımla mutlu bir aile olacaksınız.